Okul Öncesi Dönem Çocukları için Aile Katılımlı Multidisipliner Doğal Afet Okuryazarlığı Eğitim Modülünün Geliştirilmesi, Uygulanması ve Değerlendirilmesi
Ülkemiz sahip olduğu doğal özellikler bakımından sonuçları itibariyle afete dönüşebilecek birçok doğal olayın gerçekleştiği bir coğrafyaya sahiptir. Bu nedenle ülkemizde yaşayan herkesin sonuçları afete dönüşebilecek bu süreçlerle yaşamayı öğrenmesi başka bir ifade ile afet risklerinin azaltılmasına katkı sağlaması ve afetlere karşı dirençli bireyler olması gerekmektedir. Bunu gerçekleştirebilmenin en önemli yollarından biri ise eğitimdir.
Doğal afetler karşısında en savunmasız gruplardan birini oluşturan okul öncesi dönemdeki çocukların eğitilmesi toplumda aşağıdan yukarıya doğru da bir etkileşim yaratacaktır. Geleceğin yetişkin bireyleri olan günümüz okul öncesi dönem çocukları doğal afetlerle ilgili bilinçlenmeyi şimdi kazanması önem arz etmektedir.
Bu projenin amacı okul öncesi dönemde verilebilecek afet eğitimleri için bir kavramsal çerçeve oluşturmak ve bu kapsamda doğal afetlerle ilgili eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi, doğal afet okuryazarlığı becerilerinin arttırılması, başta öğretmenlere ardından çocuklara ilişkin aile katılımlı eğitim modülünün tasarlanması, geliştirilmesi ve değerlendirilmesidir. Bu amaca ek olarak çalışma kapsamında çocukların doğal afet okuryazarlığını belirlemek adına okul öncesi dönem çocukları için doğal afet okuryazarlığı ölçeğinin geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi planlanmaktadır.
Araştırma iki temel aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada okul öncesi dönem öğretmenleri için multidisipliner doğal afet okuryazarlığı eğitim içeriğinin belirlenmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi; İkinci aşamada projeye katılan öğretmenlerle okul öncesi dönem çocukları için aile katılımlı multidisipliner doğal afet okuryazarlığı eğitim modülünün ve okul öncesi dönem çocukları için doğal afet okuryazarlığı ölçeğinin geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi gerçekleştirilecektir.
Araştırmada çok aşamalı karma desen tercih edilmiştir. Projenin ilk aşamasında elde edilen nitel verileri, nicel veriler takip etmekte ve ardından yine nitel ve nicel verilerle desteklenen bir yapıda devam edilmektedir.
Bu proje ile okul öncesi eğitimi katılımcılarına (öğretmenler-çocuklar) yönelik olarak; teknolojik olanaklar (artırılmış gerçeklik, dijital araçlar-yazılımlar, simülasyonlar vb. entegrasyonlar) kullanılarak geçmiş olayların hatırlatılması, senaryo canlandırma (drama, dramatik oyunlar, teatral etkinlikler, kuklalar, gölge oyunları vb. sanatsal uygulamalar) ve farklı multidisipliner bilimsel yaklaşımlar (STEM, STEM+A, STEM-D vb.) bütüncül bir şekilde kullanılacaktır. Ek olarak okul öncesi katılımcı grubundaki çocukların Alpha kuşağı olarak teknolojiyle iç içe olmaları sebebiyle, etkinliklerde teknolojiyi aktif kullanabilecekleri biçimde öğrenme ortamları tasarlanması (artırılmış gerçeklik, sanal gerçeklik, dijital araçlar ve) planlanmaktadır.
Proje kapsamında geliştirilmesi planlanan okul öncesi dönem çocuklarına yönelik multidisipliner doğal afet okuryazarlığı eğitimi modülü projenin en önemli sosyal-toplumsal çıktısını oluşturmaktadır. MEB ile kurulacak etkileşimler ve bilgilendirici toplantılar sayesinde geliştirilecek multidisipliner doğal afet eğitimi modülünün güncel okul öncesi eğitim programına entegrasyonu teşvik edilecektir. Böylece geliştirilen eğitim modülünün ülke geneline yaygınlaştırılması sağlanacak; dolayısıyla her yıl binlerce okul öncesi dönem çocuğuna eğitim verilme fırsatına sahip olunacak ve afetlere dirençli bir toplum oluşturulmasına katkı sağlanacaktır. Proje sonrasında bu modülün etkililiğinin farklı bağlamlarda sınanmasına yönelik nicel, nitel ya da karma yöntemli araştırmalar tasarlanarak projenin yaygın etkisine katkı sunulacaktır. Ayrıca yeni projelerde modülün farklı eğitim kademelerine uyarlanması ve kapsamının geliştirilmesi sağlanarak projenin yaygın etkisinin artırılması hedeflenmektedir.
